جوشکاری یکی از قدیمیترین و کاربردیترین روشهای مورد استفاده برای اتصال قطعات مختلف فلزی است. از زمانهای قدیم تا به امروز از جوشکاری در صنعت استفادههای زیادی به عمل آمده است. برای آشنایی با انواع روش های جوشکاری با این مقاله از ابزار هیوندای ما را همراهی فرمایید.
تعریف جوشکاری
جوشکاری فرایندی است که طی آن قطعات فلزی به وسیله گرم کردن محل اتصال و ذوب کردن قطعه اتصال به یکدیگر متصل میشوند. این فرایند گرم کردن و ذوب کردن به روشهای مختلفی صورت میگیرد. از جمله روشهای اصلی جوشکاری به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- جوشکاری در حالت جامد
- جوشکاری مقاومتی
- جوشکاری با گاز اکسیژن
- جوشکاری برق
- انواع متفرقه جوشکاری
- سایر روش های متفرقه
به طور کلی انواع روش های جوشکاری بر اساس انرژی به عبارت زیراند:
- انرژی الکتریکی
حالتهای جوشکاری قوس، جوشکاری مقاومتی و جوشکاری القایی جزو این دسته میباشند.
- انرژی شیمیایی
جوشکاری به کمک شعله گاز و جوشکاری ترمیت از جمله روشهای جوشکاری با کمک انرژی شیمیایی محسوب میشوند.
- انرژی مکانیکی
از جمله روشهای جوشکاری که از انرژی مکانیکی به عنوان منبع انرژی خود استفاده میکنند میتوان به جوشکاری اصطکاکس و جوشکاری آهنگری اشاره کرد.
- انرژی تشعشعی
روشهای جوشکاری تابشی، اولتراسونیک، پرتو الکترونی و جوشکاری لیزر نیز در این دسته قرار میگیرند.
مقاله پیشنهادی: جوشکاری با اینورتر سخت است؟! + نحوه جوشکاری با اینورتر را بیاموزید
در ادامه به معرفی بیشتر هر یک از این روشهای مختلف جوشکاری میپردازیم:
انواع روش های جوشکاری
به طور کلی انواع جوش فلزات مثل آهن، آلومینیوم، فولاد، استیل و … به دو نوع ذوبی و غیرذوبی (حالت جامد) تقسیمبندی میشوند:
جوشکاری ذوبی (FW)
در این روش جوشکاری جهت اتصال دو قطعه از گرما استفاده میکنند. در این فرایند گاهی به ماده پُرکننده (فیلر جوشکاری که به انگلیسی filler material نامیده میشود) نیاز است و گاهی هم نیازی به آن نیست. همچنین لازم به ذکر است که در جوشکاری ذوبی نیازی به اعمال فشار خارجی نیست. در این روش منبع انرژی مورد استفاده به چهار دسته کلی تقسیمبندی میشود:
جوشکاری قوسی (Arc welding)
در این روش جوشکاری برای ایجاد گرما جهت ذوب و اتصال فلزات از قوس الکتریکی استفاده میکنند. برای ایجاد قوس الکتریکی بین الکترود (مصرف شدنی یا نشدنی) و قطعه کار از یک منبع تغذیه ( یا جریان مستقیم یا متناوب) استفاده میکنند.
انواع روش های جوشکاری قوسی عبارتند از:
- جوشکاری قوسی با الکترود دستی روکشدار (SMAW )
- جوشکاری قوسی با گاز محافظ و الکترود فلزی ( MIG/MAG یا GMAW )
- جوشکاری قوسی با گاز محافظ و الکترود تنگستنی (GTAW یا TIG)
- جوشکاری قوس پلاسما
- جوشکاری قوسی زیرپودری (SAW)
- جوشکاری قوسی توپودری (FCAW)
- جوشکاری اتمی هیدروژن
- جوشکاری قوسی کربنی (CAW)
جوشکاری اکسی گاز (Oxy fuel welding)
انواع جوشکاری گازی به عبارت زیر است:
- جوشکاری با گاز پروپان
- جوشکاری با گاز و فشار
- جوشکاری هوا استیلن
- جوشکاری با اکسیژن استیلن
- جوشکاری اکسیژن هیدروژن
جوشکاری با پرتو لیزری (Laser beam welding)
در این روش برای ایجاد منبع گرمای متمرکز جهت جوش دادن قطعات از یک پرتوی لیزری استفاده میکنند. معمولأ از این روش برای کارهای حجیم و مقیاسهای زیاد استفاده میشود. به علت دقت بالای این نوع جوشکاری یعنی جوش لیزری بیشتر برای جوش فلزات و پلیمرها به کار میرود.
جوشکاری با پرتوی الکترونی (Electron beam welding)
این روش جوشکاری تحت شرایط خلأ انجام میشود. برای ایجاد حرارت و اتصال قطعات مورد استفاده از پرتویی حاوی الکترونهای پرسرعت استفاده میکنند. جوشهایی که به کمک این روش ایجاد میشوند به علت تمرکز و انرژی بالای پرتوی الکترونی، اغلب باریک و عمیق هستند.
جوشکاری غیرذوبی (حالت جامد)
در این روش جوشکاری هیچگونه مادهای ذوب نمیشود و از ماده پُرکنندهای هم استفاده نمیشود و مکانیسم جوشش مواد، نفوذ بین سطوح تماسی دو قطعه تحت تأثیر فشار است. یعنی جوشکاری غیرذوبی بدین صورت است که در اثر اعمال فشار مولکولهای سطح دو قطعه از نواحی پرتراکمتر به نواحی کمتراکمتر جریان پیدا میکنند.
گاهی برای شتاب دادن به فرایند نفوذ مواد، از حرارت دادن به سطوح تماس استفاده میکنند. در این روش یعنی جوش حالت جامد یا جوشکاری غیرذوبی، خواص مکانیکی و فیزیکی مواد ثابت میماند. به همین دلیل این روش در صنایع بسیاری به ویژه در صنایعی که مواد آنها به حرارت حساس هستند کاربرد ویژهای دارد.
انواع جوشکاری غیرذوبی عبارتند از:
جوشکاری مقاومتی (RW)
در این روش جوشکاری، همزمان از گرما و فشار برای ذوب و اتصال قطعات استفاده میشود. در این نوع جوش، میله پُرکننده کاربردی ندارد؛ ولی برای عبور جریان الکتریکی و ایجاد حرارت در سطح تماس قطعات از دو الکترود مصرف نشدنی استفاده میشود. این دو الکترود وظیفه اعمال فشار بر روی قطعه کار را نیز عهدهدار هستند. انواع جوشکاریهای مقاومتی به عبارت زیراند:
- جوشکاری مقاومتی نقطهای
- جوشکاری مقاومتی درز جوش ( RSEW)
- جوشکاری مقاومتی زائدهای (RPW)
- جوش آپست
جوشکاری اصطکاکی (FW)
در این نوع جوشکاری به کمک حرارت ایجاد شده توسط اصطکاک دو قطعه برای جوش و اتصال قطعات استفاده میکنند. دو نوع پرکاربرد جوشکاری اصطکاکی عبارت است از:
- اغتشاشی (FSW)
- دورانی یا چرخشی (FRW)
جوشکاری انفجاری (EW)
این نوع جوشکاری (به انگلیسی explosive welding) یک نوع جوشکاری حالت جامد است. نیروی حاصل از انفجار برای شتاب دادن و اتصال قطعات مورد نظر به کار گرفته میشود. در این روش ابتدا دو قطعه را با کمی فاصله در کنار هم قرار میدهند سپس ماده منفجره را بر روی یکی از قطعات قرار داده و انفجار را انجام میدهند. نیرویی که از این انفجار به دست میآید موجب میشود تا قطعه با سرعت بسیار بالایی به قطعه دیگر بچسبد و به آن جوش بخورد.
جوشکاری فراصوتی (UW)
در روش جوشکاری فراصوتی یا التراسونیک (به انگلیسی ultrasonic welding) از ارتعاشات مکانیکی جهت ایجاد اتصال بین قطعات استفاده میکنند. بعد از اینکه قطعات را بر روی همدیگر قرار دادند، به کمک دستگاهی به نام سونوترود از بالا نیروی ارتعاشی با فرکانسی در محدوده فراصوت (معمولأ بیش از 20 کیلوهرتز) صورت میگیرد. بدین طریق فشار اعمال شده باعث بالا رفتن دمای خط تماس قطعات شده و موجب اتصال آنها میگردد.
خلاصهای از انواع روش های جوشکاری
در این مقاله به تعریف جوشکاری و شرح انواع مختلف جوشکاری پرداختیم. برای انجام عمل جوشکاری به دستگاه جوش نیاز است. هیوندای یکی از تولیدکنندگان انواع ابزارآلات صنعتی و اینورتر جوش بوده که در بازار از محبوبیت فراوانی برخوردار است. این شرکت انواع دستگاه جوش مثل اینورترهای جوشکاری را با کیفیت بینظیر و ارائه ضمانت نامه چندین ماهه تقدیم مشتریان عزیز خود مینماید. جهت کسب اطلاعات بیشتر به فروشگاه ابزار هیوندای مراجعه کنید.